الگوی خواب نوزاد
الگوی خواب نوزاد چگونه است؟
خواب یا کمبود آن یکی از مهمترین و بحث برانگیزترین جنبههای مراقبت از کودک است. کسانی که به تازگی صاحب فرزند شدهاند، به خوبی از اهمیت آن در چند هفته یا ماه اول آگاه هستند.
کیفیت و کمیت خواب نوزادان بر سلامت همه افراد خانه تاثیر میگذارد. همین جاست که تفاوت یک پدر و مادر سرزنده و هوشیار از پدر و مادر بیحوصله و خسته مشخص میشود.
به طور متوسط نوزادان در حدود 8 تا 9 ساعت در روز و حدود 8 ساعت در شب می خوابند. البته اکثر نوزادان در ابتدا نمی توانند در طول شب به طور پیوسته در حدود 6 تا 8 ساعت بخوابند و معمولاً تا سن سه ماهگی چندین بار در طول شب بیدار می شوند. اغلب نوزادان آن ها هر 3 تا 4 ساعت برای شیر خوردن بیدار می شوند.
کودکان و نوزادان نیز مانند بزرگسالان مراحل مختلف خواب دارند و در هر مرحله، عمق خواب آن ها نیز تغییر می کند. بسته به مرحله خواب، نوزادان می توانند در خواب دست و پا زده و در حرکت باشند و یا آرام و بدون حرکت در جای خود دراز بکشند.
الگوی خواب نوزاد از هنگامی که در شکم مادر است شروع به شکل گیری می کند. در حدود 8 ماهگی، جنین شروع به خواب با حرکت یا خواب آرام می کند.
اگر نوزاد شما خود برای خوردن شیر در طول شب بیدار نمی شود، لازم نیست که او را برای شیر خوردن بیدار کنید، مگر آنکه پزشک او به شما این را توصیه کرده باشد. البته تا هفته پنجم و ششم اجازه ندهید نوزادتان بیش از 5 ساعت بدون شیر بخوابد
برای نوزادان نیز دو نوع خواب وجود دارد:
خواب REM یا حرکت سریع چشم ها :
این مرحله از خواب، خواب سبک است که در این مرحله، نوزاد خواب می بیند و چشم های او با سرعت به جلو و عقب حرکت می کنند. با اینکه نوزادان حدود 16 ساعت در شبانه روز می خوابند، حدوداً نیمی از این زمان، خواب rem می باشد. کودکان بزرگتر و بزرگسالان بسیار کمتر از این زمان می خوابند و تنها چند ساعت را در خواب rem سپری می کنند.
خواب غیر REM:
خواب غیر REM خود به چهار دسته تقسیم می شود:
مرحله اول، چرت زدن: چشم ها بر روی هم می افتند و ممکن است باز و بسته شوند.
مرحله دوم، خواب سبک: نوزاد دست و پایش را حرکت می دهد و ممکن است با صدا از جا پریده و تکان بخورد.
مرحله سوم، خواب سنگین: در این مرحله، نوزاد آرام و بدون حرکت است.
مرحله چهارم، خواب بسیار سنگین: در این مرحله، نوزاد کاملاً آرام و بدون حرکت است و حتی با سر وصدا نیز تکان نمی خورد.
نوزاد در هر بار خوابیدن، ابتدا وارد مرحله اول و سپس مرحله 2 و 3 و 4 می شود. پس آن به مرحله 3 بازگشته و بعد مجدداً وارد مرحله 2 شده و پس از آن وارد خواب rem می گردد. این سیکل ممکن است چندین بار در طول خواب او رخ دهد.
بعضی از نوزادان هنگامی که از مرحله خواب بسیار عمیق، وارد خواب سبک می شوند، ممکن است به طور کامل بیدار شده و در چند ماه اول برایشان مشکل باشد که دوباره به خواب برگردند.
نوزادان معمولاً بلافاصله پس از بیدار شدن، بسیار هوشیار هستند و به اطراف نگاه کرده و متوجه پیرامون خود می باشند. در صورت شنیدن صدا به آن پاسخ نیز می دهند. اما بلافاصله پس از این زمان آرام ولی هوشیار، زمان گریه فرا می رسد که او دست و پای خود را به شدت تکان داده و شروع به گریه می کند. بنابراین اگر بلافاصله پس از بیدار شدن نوزاد به او شیر بدهید می توانید از وارد شدن او به فاز گریه جلوگیری کنید.
کمک به نوزاد برای خوابیدن به تنهایی
بسیاری از نوزدان ممکن است قادر نباشند که الگوی خواب و بیداری خود را تنظیم کنند، به خصوص این که نمی توانند خودشان را بخوابانند. بنابراین بسیار مهم است که شما علایم خوابآلودگی نوزاد خود را بدانید و با فراهم کردن محیط امن و مناسب برای او، او را آماده خوابیدن کرده و به او کمک کنید تا خود به تنهایی به خواب برود.
علایم آمادگی برای خواب رفتن در نوزاد می تواند هر کدام از موارد زیر باشد:
مالیدن چشم ها
خمیازه کشیدن
به یک نقطه خیره شدن
گریه و بی قراری
بهتر است هنگامی که هر کدام از این علایم را در نوزادتان مشاهده می کنید، به او مقداری شیر داده، در آغوش بگیرید تا آرام گیرد. ولی پیش از آن که خوابش ببرد، او را در تخت خودش گذاشته تا یاد بگیرد به تنهایی به خواب برود.
این که یک برنامه ای را برای پیش از خواب نوزاد درست کنید فکر بسیار خوبی است. ولی به یاد داشته باشید که اجازه ندهید او در آغوش شما به خواب برود، زیرا این می تواند برای او به راحتی به یک عادت تبدیل شود.
اگر پیش از تاریک شدن هوا، نوزادتان را برای خواب در تختش می گذارید، پرده های اتاق او را کاملاً تاریک کنید. بدین ترتیب ساعت بیولوژیکی او کم کم به رابطه خواب و شب و روز عادت کرده و یاد می گیرد که شب ها خوابیده و روزها بیدار باشد
برنامه خواب نوزاد
کودکان در امور روزمره اگر دارای یک الگوی خاص باشند که بتوانند بر روی آن حساب کنند، بسیار بهتر عکس العمل نشان می دهند. این امر برای خواباندن نیز صدق می کند. اگر از ابتدا برای کودک یک برنامه خواب خاص درست کنید او سریعاً به این روند عادت کرده و بر طبق آن می خوابد.
برای ایجاد یک برنامه مناسب برای خواب کودک، از همان هفته اول باید شروع کنید. این که ما چگونه و به چه میزان می خوابیم، تا قسمت زیادی مطابق با عادات ما می باشد و این که بدن ما چه سیگنال هایی را مربوط به خواب می داند. این برای نوزادان نیز متفاوت نمی باشد. بنابراین هر طور که از ابتدا نوزاد خود را عادت دهید، بدن او نیز همانگونه پاسخ می دهد.
برای ایجاد برنامه خواب برای نوزادتان باید ثابت قدم باشید. بدین معنا که هر شب سر یک ساعت خاص او را برای خواب شبانه در تختخواب و یا گهواره اش بگذارید.
برای او علائمی مربوط به خواب درست کنید تا کم کم او بداند با دیدن این ها وقت خوابش فرا رسیده است. روش های خوبی که می توانید امتحان کنید حمام کردن، کتاب خواندن و یا او را در آغوش گرفتن می باشد.
برای این که کودکتان در طول شب، راحت تر و طولانی تر بخوابد درست پیش از خوابش یک وعده کامل به او شیر بدهید. ولی مراقب باشید که او در بغل شما به خواب نرود، بلکه او را تا هنگامی بیدار است در تختش بگذارید و با تاریک کردن اتاق به او بفهمانید که وقت خواب فرار رسیده است.
در چند ماه اول ممکن است که نوزادتان در طول نیمه شب برای شیر خوردن بیدار شود، ولی اگر از ابتدا برای او برنامه مناسب خواب درست کرده باشید و در طول روز به او به میزان کافی شیر بدهید، پس از ماه های اول، او می تواند در تمام طول شب بدون وقفه تا صبح حدود 6 و یا 7 صبح بخوابد.
حمام کردن پیش از خواب به بهتر خوابیدن نوزاد بسیار کمک می کند، زیرا که بدن کوچک او را خسته کرده و نیز با گرم شدن بدنش، او بیشتر از حد معمول خواب آلود می شود.
اگر نوزادتان در طول شب برای شیر خوردن از خواب بیدار می شود، سعی کنید که در نهایت سکوت و آرامش و بدون این که با او حرف بزنید، در یک نور خیلی کم به او شیر داده، او را عوض کنید، و سپس بدون برانگیختن او، دوباره در تختش بگذارید تا خودش به خواب برود.
فرآوری: معصومه آیت اللهی